کتاب خواندن؛ شادی آزادی
اروین یالوم، یکی از مهم‌ترین دلایل روان‌نژندی را سرکوب آزادی می‌داند. انسان‌های اولیه که بهتر و محترمانه‌تر است که به آن‌ها بگوییم «نیاکان ما»، آزادی بی‌حد و حصری را تجربه می‌کردند؛ هنوز «محدودیت» تعریف نشده بود. «هرچه می‌خواهی بگو یا و هرچه می‌خواهی بکن.» می‌دانیم که آزادی بسیار زیاد، به طبع مسئولیت بسیاری هم ایجاد می‌کند و از دیر تا هنوز، ما انسان‌ها، از مسئولیت گریزانیم. حالا ماییم و آزادی‌ای که نمی‌دانیم چه‌اش کنیم. می‌آییم و رسم و آیین و قانون تصویب می‌کنیم تا بلکه از زیر بار مسئولیت آزادی نامحدودمان بگریزیم. یالوم، سرکوب این آزادی را که روز به روز هم در عصر ما محدودتر می‌شود، یکی از مهم‌ترین دلایل روان‌نژندی می‌داند. باری، صحبت ما در زمینهْ کتاب است و شادیِ آزادی‌ای که کتاب به ما هدیه می‌دهد. می‌گویند کتاب‌ها، نسبت به فیلم‌ها، دموکراسی بیشتری دارند. دلیلش را خواهیم گفت.
یکی از مهم‌ترین عناصر هر داستان و رمان، «صحنه‌پردازی» و «فضا و رنگ» است. وقتی فیلمی از روی یک رمان ساخته می‌شود، کارگردان است که به ما می‌گوید چه صحنه‌ای را باید ببینیم، او ذهن ما را محدود می‌کند به تصویری که ساخته. اما چه در کتاب‌های کاغذی و چه در کتاب‌های صوتی، ما آزادیم که خودمان تصویرهای داستان‌ها را در ذهنمان متصور شویم و به تعبیر دیگری، آزادی بیشتری داریم.
ربط دادن نظریهْ اروین یالوم به آزادی‌ای که کتاب‌ها به ما در «انتخاب تصاویر» می‌دهند شاید بی‌راه نباشد. از همین لحظه دعوتتان می‌کنیم به ورود به دنیای آزاد کتاب‌ها.
آوردن شعری از سایه، هوشنگ ابتهاج، خالی از لطف نیست:
«ای شادی آزادی
روزی که تو بازآیی
با این دل غم‌پرورد
من با تو چه خواهم کرد»
اروین یالوم، در کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال، به جز آزادی، سرکوب و ترس از تنهایی و پوچی و مرگ را هم از مهم‌ترین دلایل روان‌نژندی می‌داند که در مورد آن‌ها و این‌که کتاب می‌تواند چه تاثیری روی این ترس‌های وجودی ما داشته باشد، پیشتر خواهیم گفت.